Golfen
Golf is een balspel waarbij een kleine, harde bal met een golfclub van de tee (afslagplaats) weggeslagen wordt in de richting van een met een vlag gemarkeerd punt (de hole). Het doel is om de bal in zo min mogelijk slagen in de hole te doen belanden. Golf wordt gespeeld op een golfbaan.
Je wilt beginnen met golfen of leren golfen? In dit golf artikel geven we je alle informatie over de golfsport. We gaan het hebben over hoe te beginnen met golf en wat je nou precies nodig hebt als beginnende golfer. Daarnaast beantwoorden we diverse vragen die wij krijgen van de mensen die golf willen leren;
- Hoeveel kost golfen per jaar en is golf duur?
- Met welke kosten moet je rekening houden als je gaat leren golfen?
- Kun je echt je golfvaardigheidsbewijs halen in 1 weekend?
- Moet ik als beginnende golfer andere golfclubs kopen?
- Waar slaan al die regels en golf etiquette op en is dat echt nodig voor het GVB?
- Welke golfclubs voor beginners?
Kortom, alles wat je wilt weten als je begint met golfen. Van je eerste kennismaking middels een golfles tot het behalen van je handicap en GVB. Naast deze info geven we je trouwens een overzicht van diverse Golfbanen in Nederland. Ook delen wij onze ervaringen met beginnen met golfen en geven we je inzicht in de diverse golf materialen en golfclubs.
Geschiedenis van de golfsport
Er zouden verschillende soorten sporten als voorloper van het huidige golfspel worden beschouwd. In oude geschriften van Egyptenaren, Perzen, Grieken en Romeinen zijn verwijzingen te vinden naar verschillende spelvormen die op het golf leken.[bron?] Sporten als hockey, polo en croquet zouden uit golf ontstaan kunnen zijn.[bron?]
Het staat in ieder geval vast, dat golf niet plotseling ontstaan of uitgevonden is. Golf heeft zich ontwikkeld volgens een geëvolueerd proces dat tot op de dag van vandaag voortduurt.
Tot in de loop van 2008 is aangenomen dat de oudste vermelding van colf een wedstrijd betrof die gespeeld werd op 26 december 1297 in Loenen aan de Vecht. Door middel van deze colfpartij zou de moord op Floris V, graaf van Holland en Zeeland zijn herdacht. De partij bestond uit twee teams van elk vier personen. In 2002 werd dit verhaal voor het eerst in twijfel getrokken door verschillende (sport)historici. Tot op heden is er onduidelijkheid over of deze partij ooit gespeeld is.[1]
Reeds in 1360 vaardigden de magistraten van de stad Brussel een ordonnantie uit die het spelen met “colven” verbood binnen de stadsmuren. Er werd te veel schade aangericht en soms vielen er gewonden. Meer steden volgden dat voorbeeld, golf moest buiten de stadsmuren worden gespeeld. Haarlem was de eerste stad waar toestemming werd gegeven om een bepaald terrein hiervoor te maaien.
De recentste geschiedenis van de golfsport vormt sinds jaar en dag een bron van tweestrijd tussen de Nederlanders en de Schotten; beide beweren namelijk de echte bakermat van het huidige golfspel te zijn. Maar er kan niet met zekerheid worden vastgesteld waar de sport is ontstaan.
In 1597 speelde de bemanning van Willem Barentsz tijdens de overwintering op Nova Zembla ‘colf’, zoals beschreven in het dagboek van Gerrit de Veer:
Den 3. April wast moy claer weder met een n.o. wint ende stil, doen maeckten wy een colf toe om daer mede te colven, om also onse leden wat radder te maecken, daer wy allerley middelen toe zochten.[2]
Omstreeks 1650 werd in Holland golf gespeeld met ‘Schotse klieken‘ (stokken), maar aan het begin van dezelfde eeuw werden grote hoeveelheden ballen van Hollands fabricaat naar Schotland geëxporteerd. Door deze feiten is het duidelijk dat er ruim drie-en-een-halve eeuw geleden in Nederland en Schotland golf werd gespeeld, in welke vorm dan ook.
De stok in het kolfspel werd kolf of kliek genoemd. Het oude Nederlandse gezegde “Hij heeft kliek en bal” betekent dat iemand alles heeft wat hij nodig heeft.[3]
Andere voorlopers van het golfspel zijn “malie”, een soort minigolf waarbij een bal naar een doel geslagen werd bijvoorbeeld een stok of een steen, en het sjoele-spel waarbij twee partijen poogden een bal in de richting van hun kamp (of dorp) te slaan. Namen als de malieplaats en de Mall in Londen getuigen van de populariteit van het maliespel in de middeleeuwen.
De grote revolutie in het Schotse golfspel was het spelen met een kleine bal (in plaats van een grote houten bal bij de voorlopers). Hierdoor kan men veel verder slaan zodat een totaal nieuw type van spel ontstond. Dit werd mogelijk omdat de Schotten op linksen speelden. Dat zijn grote grasvlakten op zanderige grond achter de duinen, waarop kort gras groeide. Deze waardeloze gronden waren gemeentebezit. De herders hoedden er hun schapen en zo bleef het gras extra kort. De eerste golfspelers sneden er een gat uit en staken er een jampot in. Ze plaatsten er een meeuwenpluim bij om aan te duiden welk gat het doel was.
De golfbaan
De eerste golfbanen hadden een willekeurig aantal holes, maar thans hebben de meeste golfbanen 9 of 18 holes. Tegenwoordig worden speciaal ‘championship courses’ aangelegd. Ze willen op die baan grote toernooien aantrekken en houden met de aanleg dan ook rekening met ruimte voor toeschouwers, tentendorpen en parkeren.
De hole
Een hole bestaat voornamelijk uit een tee, de fairway en de green. Afhankelijk van de lengte moet de hole in 3, 4 of 5 slagen gespeeld worden. Het voorgeschreven aantal slagen wordt de par van de hole genoemd. Er zijn enkele golfbanen die ook een par 6 hebben, die zijn dan langer dan 631 meter. Op Golf & Country Club Regthuys werd in 2010 een par 6 van 704 meter aangelegd. Er worden tegenwoordig ook golfbanen aangelegd met negen holes die alle een par 3 hebben. Op golfclubs die ook een grote golfbaan hebben worden die kleine golfbanen meestal de oefenholes genoemd of de par-3 baan.
Tussen de fairway en de green is de voorgreen, die korter gemaaid wordt dan de fairway maar langer dan de green. Links en rechts van de fairway is de rough. Naast de fairway is nog een strook gemaaid gras (de semi-rough), daarbuiten is de rough, waar bosjes, bomen, heide e.d. voorkomen, een golfer komt liever niet in de rough, want zijn bal kan daar kwijtraken of moeilijk speelbaar liggen.
De tee wordt ook wel de afslagplaats genoemd. De speler zal meestal zijn bal op een houten pinnetje zetten, deze wordt ook een tee genoemd. Toen er nog geen (plastic of houten) tees bestonden, stond er op de tee ook een teebox met zand, zodat de speler een hoopje zand kon maken om zijn bal op te leggen. Als er nu nog een teebox staat wordt die meestal als prullenmand gebruikt.
De green is bij het einde van de hole. De green is een zeer kort gemaaid deel van de baan waarin zich een putje bevindt dat ook de hole wordt genoemd. In de hole staat een vlag opdat de speler van grote afstand kan zien waar de hole is. In het Engels wordt de vlag de pin genoemd. Men spreekt dan over de pinpositie om aan te geven waar de vlag staat (hoeveel meter vanaf de voorkant van de green).
De fairway is het gemaaide deel van de baan tussen de tee en de green. Links en rechts van de fairway is de minder kort gemaaide semi-rough, daarbuiten is de rough.
Elke hole heeft natuurlijke hindernissen om de hole moeilijker te maken. Er zijn meestal waterpartijen, iedere baan heeft een aantal bunkers, de hole kan een bocht maken, er kan hoogteverschil zijn.
Het spel
Afhankelijk van de lengte van de hole wordt vastgesteld in hoeveel slagen de hole gespeeld zou moeten worden, de zogenaamde “par” (Professional Average Result). Er wordt aangenomen dat een speler twee putts nodig heeft, bij een par 4 hoort hij dus in twee slagen op de green te liggen, bij een par 5 mag hij er drie slagen over doen. Bij een par 3 hoort de afslag op de green te komen. Een goede speler kan een baan onder par spelen, oftewel in minder dan het aantal vooraf vastgestelde slagen.
Lengte van holes gemeten vanaf de herenbacktee, zoals vastgesteld in de EGA-regels:
- par 3 = 80 – 235 meter (85 – 250 yards)
- par 4 = 220 – 450 meter (240-490 yards)
- par 5 = 415 – 630 meter (450-690 yards)
- par 6 = langer dan 631 meter (691 yards)
De meeste 18-holesbanen hebben 4 par-3-holes, 4 par-5-holes en 10 par-4-holes, dan is de par van de baan 72.
- Golfvaardigheidsbewijs (GVB)
Op de meeste golfbanen in Nederland moet een speler minimaal in het bezit zijn van het golfvaardigheidsbewijs.
- Handicap
Een 18-holesbaan heeft meestal een par van 70, 71 of 72. Als een speler gemiddeld 24 slagen meer nodig heeft dan de par van de baan, wordt zijn handicap gezet op 24. Als hij dan een rondje loopt en 28 slagen meer nodig had, dan heeft hij 4 slagen boven zijn handicap gespeeld. Als hij tegen een speler speelt die handicap 10 heeft, dan mag hij er 14 slagen meer over doen. Op de scorekaart staat vermeld op welke hole hij dan een slag krijgt van de andere speler. Op deze manier kan de speler met handicap 24 toch winnen van de speler met handicap 10.
Elke amateurspeler heeft een handicap. Hoe lager de handicap, hoe beter de speler. Professionals hebben scratch, een soort van handicap 0.
- Slagen
Om een bal te slaan maakt de speler een golfswing. Afhankelijk van de golfclub waarmee hij slaat zal de bal een bepaalde afstand afleggen. Een speler mag veertien golfclubs (of golfstokken) bij zich hebben die ieder een eigen doel hebben. Sommige mensen spelen met een halve set. Gevorderde spelers hebben een driver bij zich om vanaf de tee zo ver mogelijk af te slaan.
- een volle slag kan gemaakt worden met alle clubs behalve met de putter.
- de approach is de slag waarmee de speler de green aanspeelt met een hoog geslagen bal die na de landing weinig rolt.
- de chip is de slag waarmee de speler de green aanspeelt, waarbij de bal eerst laag door de lucht gaat en dan doorrolt.
- de pitch wordt geslagen met een wedge vanop gras (fairway of rough). Er zijn verschillende wedges, bij voorbeeld pitching wedge, gapwedge, sandwedge en lobwedge.
- een bunkerslag, wordt gebruikt om de bal uit een bunker te slaan. Bij een slag uit een fairway bunker gaat het om een verre slag, waarbij de bal zuiver geraakt wordt. Deze slag kan gemaakt worden met elke club. Een slag uit een greenside bunker wordt meestal gespeeld met een sandwedge of lobwedge. In dat geval wordt de club in het zand vóór de bal geslagen, en neemt de bal een korte hoge vlucht tot op de green.
- een punch slag kan met verschillende clubs geslagen worden, de bedoeling is dat de bal laag blijft.
- een lob slag wordt meestal uitgevoerd door sand- of lob wedge, hier is het de bedoeling de bal zo hoog mogelijk te spelen
- het putten gebeurt met het doel de bal in de hole te slaan. De bal hoeft niet op de green te liggen. Als de bal op de green ligt, mag de speler de bal ook met een andere club spelen, maar dat gebeurt zelden.
- de flop is hetzelfde als een lob waarbij het de bedoeling is de bal zo hoog mogelijk te spelen en deze zo snel mogelijk stil ligt.
- Golfregels
De golfregels zijn vastgelegd in de Rules of Golf, goedgekeurd door de The Royal and Ancient Golf Club of St Andrews en de United States Golf Association.
- Spelvarianten
Er zijn twee spelvormen, namelijk de strokeplay en de matchplay:
- In strokeplay komt het erop aan met het minste aantal slagen (strokes) de baan af te leggen, eventueel na verrekening van de handicap van de spelers.
- Bij matchplay spelen twee spelers (of twee duo’s) tegen elkaar, hole per hole; wie het minste slagen op een hole nodig heeft, wint die hole. Wie één hole meer gewonnen heeft dan de tegenstander is “one up”, enz. (de tegenstander is dan “one down” enz.). Bij gelijke stand zegt men dat het “all square” is.
Bij matchplay hoeven niet noodzakelijk alle holes gespeeld te worden. Als men meer holes voorsprong telt dan er overblijvende holes zijn, staat de winnaar vast en wordt de wedstrijd afgesloten. Wanneer men met twee tegen twee speelt, kan dit nog op twee manieren. Ofwel heeft elke speler zijn eigen bal (fourball), waarbij enkel de beste score van beide op een hole meetelt, ofwel is er één bal voor beide spelers die er om beurten mee spelen (foursomes).
De meeste professionele toernooien gebruiken strokeplay, waarbij de scores van verschillende rondes worden samengeteld om de winnaar te kennen. Bij de grote toernooien wordt dit gedaan over een lang weekend, donderdag tot en met zondag. Hoewel de spelers in groepjes van twee of drie spelen is het dus in feite een individuele competitie: iedereen speelt om de laagste score te krijgen. Bij een vierdaags toernooi valt na de tweede ronde een aantal spelers af, meestal rond de 60%, zij hebben dan niet de cut gehaald. Zo blijven de beste spelers over in het weekend.
De score wordt bijgehouden ten opzichte van de par van de baan; de winnaar heeft de laagste score. Als meerdere spelers na de laatste ronde op de eerste plaats, dus een gelijk aantal slagen na vier dagen, staan moeten deze een play-off spelen; hiervoor zijn er verschillende systemen in gebruik. Meestal gaat het om degene die een hole wint, dus de laagste van de twee of meerdere deelnemers. Als na de hole nog iedereen een gelijke score heeft, volgt er nog een hole, net zo lang totdat er een winnaar uit de bus komt.
Techniek en training
Golf is een combinatie van bewegings- en denksport. Elk van de talloze plaatsen waar een bal kan liggen, vereist een juiste beoordeling en aanpak. De beoordeling van het terrein, de afstand en de richting, de invloed van de wind, de keuze van en de kracht van de slag; het zijn allemaal factoren van het ‘geheim van het golfspel’. De tweehandige greep op de stok en de soepele slag, die eindigt in de typische uitzwaai, gelden verder als basiskarakteristieken van de techniek. De afslag moet zodanig worden uitgevoerd, dat de bal een zo groot mogelijke afstand aflegt. Dat scheelt wellicht een slag. Geroutineerde golfspelers zeggen: de linkerhand stuurt, de rechter slaat. Van grote invloed op de slag zijn natuurlijk ook de lichaamshouding en de plaatsing van de voeten. Het golfspel kan men op elke leeftijd leren. Hoe goed, dat hangt uiteraard af van de tijd die men eraan besteedt. Een ronde langs 18 holes duurt 3 tot 5 uur. De beginner moet eerst enige lessen nemen en veel trainen. Elke club heeft een eigen golfleraar – pro genoemd – die in het clubhuis dikwijls een ‘proshop’ drijft, een kleine winkel, waar men materiaal en kleding kan aanschaffen. In een sportzaak zijn deze dingen gewoonlijk niet verkrijgbaar.
Uitrusting
De uitrusting voor het golfspel bestaat uit erg veel spullen.
Zie golfspullen voor uitrustingen en handige spullen.
Golftermen
De volgende termen hoort men vaak bij de golfsport: Hole-in-one – Condor Albatros – Eagle – Birdie – Par – Bogey – Double Bogey – Caddie – Handicap
Zie ook golftermen voor een verklarende woordenlijst van veel golftermen.
Golftoerisme
Golftoerisme is een vorm van toerisme waar het golfen centraal staat. Deze markt is nog steeds groeiende vooral in landen in Europa.
Zie ook golfreizen voor meer info